ناپلئون بُناپارت پس از فتوحات فراوان در اروپا، در 22 ژوئن 1812م حمله بزرگ خود را به كشور پهناور روسيه آغاز كرد. در اين عمليات تهاجمي كه نزديك به شش ماه به طول انجاميد، ناپلئون مسكو را نيز تصرف كرد. اما سپاهيان وي به علت سرماي شديد روسيه و حملات ايذايى ارتش اين كشور به سختي شكست خوردند، به طوري كه از ارتش 530 هزار نفري ناپلئون، تنها 30 هزار نفر زنده به فرانسه بازگشتند. ناپلئون در اوايل دسامبر و در آخرين مراحل عقب‏نشيني از خاك روسيه، فرماندهي باقي‏مانده سپاه شكست خورده خود را به يكي از سرداران خود سپرد و به فرانسه بازگشت تا به جمع‏آوري قوا براي دست زدن به حمله ديگري به روسيه در بهار سال بعد بپردازد. ولي اين بار در فرانسه از نقشه‏هاي او براي ادامه كشورگشايى استقبال چنداني به عمل نيامد، ضمن آنكه در قلمرو پيشين امپراتوري، از جمله اسپانيا، ايتاليا و پروس، اغتشاشاتي بروز كرد. از سوي ديگر، در همينْ زمان انگلستان، روسيه، پروس، اتريش و سوئد اتحادي برضد ناپلئون تشكيل داده و در طول سال 1813م به حملاتي بر ضد نيروهاي ناپلئون دست زدند. اين جنگ‏ها، موجبات تضعيف ناپلئون را فراهم آورد تا اين كه به سقوط امپراتوري و تبعيد نهايي وي در سال 1815م انجاميد.